20 listopada 2024 r. w Firleju odsłonięta została tablica upamiętniającą obywateli polskich narodowości żydowskiej, pomordowanych przez Niemców podczas Akcji Reinhardt w latach 1942-1943. Tablica została umieszczona na fasadzie budynku Gminnej Biblioteki Publicznej w Firleju przy ulicy Kościelnej 4.
Firlej jest kolejną miejscowością w województwie lubelskim, gdzie odsłonięta została tablica upamiętniającą zbrodnie nazistów podczas II wojny światowej. Wydarzenie to zorganizowane zostało z inicjatywy Marszałka Województwa Lubelskiego Jarosława Stawiarskiego.
Tuż przed wybuchem II wojny światowej Żydzi stanowili około 9–10% ludności osady. W Firleju zamieszkiwało wtedy około 20 rodzin, zajmujących się głównie handlem i usługami.
Akcja Reinhardt rozpoczęła się jesienią w 1942 r. Niemcy wydali Żydom nakaz opuszczenia Firleja. Oprócz 167 mieszkańców osady w grupie tej znaleźli się, także Żydzi z Lubartowa i Lublina oraz Żydzi słowaccy, przesiedleni do Firleja jeszcze w październiku 1939 roku. Łącznie 317 osób narodowości żydowskiej zostało deportowanych do Lubartowa i stamtąd wywiezionych do niemieckich nazistowskich obozów zagłady w Sobiborze i Bełżcu.
Należy tutaj wspomnieć postać księdza Szymona Tomaszewskiego, który w latach 1920 – 1950 był administratorem parafii w Firleju. Ksiądz Tomaszewski narażając własne życie, podczas niemieckiej okupacji ukrywał na terenie parafii w Firleju żydowską rodzinę Apelbaumów. Dzięki jego heroicznej postawie Mojżesz Apelbaum i jego córka przeżyli wojnę.
W uroczystości wzięli udział, min.: Symcha Keller Kantor, Członek Rabinatu RP, który odśpiewał modlitwę żydowską w języku hebrajskim oraz Biskup Lubelski Mieczysław Cisło.
Marszałka Województwa Lubelskiego reprezentowali: Jarosław Kwasek – Wicemarszałek Województwa Lubelskiego oraz prof. Sabina Bober – Kierownik Oddziału Upamiętniania Miejsc Martyrologii Urzędu Marszałkowskiego Województwa Lubelskiego.
Na uroczystości obecni byli również: Wicestarosta Lubartowski Krzysztof Karczmarz, Księża tutejszej parafii, przedstawiciele samorządów z powiatu lubartowskiego, dyrektorzy szkół i jednostek podległych Gminie Firlej, poczty sztandarowe OSP, poczty i delegacje Szkół z terenu Gminy Firlej i mieszkańcy.
