Rachunki za energię elektryczną to jeden z podstawowych wydatków w każdym domu, warto więc zastanowić się, jak oszczędzić. Teraz, gdy ceny prądu rosną i wprowadzony został roczny limit zużycia, może to znacznie obciążyć nasz budżet.
Jak oszczędzać prąd, używając urządzeń elektrycznych?
Sposobów oszczędzania energii przy użytkowaniu urządzeń elektrycznych jest wiele. Najpierw należy zastanowić się, ile prądu zużywają sprzęty domowe, których używamy. Wpływ na to będzie miał ich czas pracy i to, jaką mają moc. To z jakich przyrządów korzystamy, również ma znaczenie: stare i zużyte będą utrudniać oszczędzanie prądu.
Natomiast przy zakupie nowych urządzeń warto zwrócić uwagę na ich klasę energetyczną – im jest wyższa, tym mniejsze zużycie energii. Od marca 2021 roku obowiązują nowe oznaczenia klasy energetycznej, bez symboli “A+++”, “A++” i “A+”. Nowa skala rozpoczyna się od “A” (najbardziej energooszczędne sprzęty) i kończy na “G” (najmniej energooszczędne sprzęty).
Które sprzęty kosztują nas najwięcej?
Z wyliczeń wynika, że przy dość częstym korzystaniu największymi pożeraczami prądu są płyta indukcyjna i bojler elektryczny. Zaraz za nimi znajdują się piekarnik, lodówka i zmywarka. Używanie tych sprzętów będzie nas sporo kosztować. Nie oznacza to, że w każdym domu to one będą pobierały najwięcej energii elektrycznej. Przykładowo, przy bardzo intensywnym korzystaniu z komputera stacjonarnego, on również może być bardzo energochłonny.
Sposoby na oszczędzanie energii elektrycznej w domu:
- Podczas gotowania potraw przykrywaj garnki pokrywką – przyspieszy to proces gotowania i skróci czas korzystania z płyty indukcyjnej.
- Piekąc potrawy w piekarniku, nie otwieraj go w ogóle lub nie rób tego zbyt często – urządzenie będzie musiało nagrzać się ponownie, zużywając przy tym sporo prądu.
- Wyłącz piekarnik wcześniej – zwłaszcza w przypadku jedzenia, które jest już “prawie gotowe”. Piekarnik jest nagrzany przez długi czas, dlatego jego wcześniejsze wyłączenie pozwoli nam zaoszczędzić sporo prądu, a jedzenie z pewnością dopiecze się bez dodatkowej pracy sprzętu!
- Nie wkładaj ciepłego jedzenia do lodówki i zamrażarki, a także pilnuj, aby drzwi od nich były zamknięte – ponowne ochłodzenie ich wnętrza pochłania dużo energii (niektóre lodówki wyposażone są w system monitorowania czasu otwartej lodówki, przypominając tym samym o jej zamknięciu np. za pomocą dźwięku).
- Jeśli to możliwe, zmniejsz temperaturę w lodówce na wyższą – wiele produktów nie zmarnuje się przy wyższej temperaturze, np. 1.5 stopnia.
- Raz w roku rozmroź i umyj lodówkę, pozbywając się z niej nadmiaru lodu, który blokuje chłodzenie (im bardziej zblokowane, tym nasza lodówka ciężej pracuje, zużywając więcej prądu).
- Do rozmrażania jedzenia nie korzystaj z mikrofali – zrób to wieczorem, zostawiając jedzenie na następny dzień poza lub w lodówce.
- Korzystaj z pralki i zmywarki tylko wtedy, gdy są wypełnione – dzięki temu możesz rzadziej je włączać.
- Jeżeli masz taką możliwość, używaj trybu “eko” lub “oszczędzanie energii”, które ma już coraz więcej nowszych urządzeń.
- Zagotuj w czajniku tylko tyle wody, ile potrzebujesz – im więcej wody do niego wlejesz, tym dłużej będzie pracował i pobierał energię.
- Kiedy urządzenie jest już w pełni naładowane, odłącz je od gniazdka – ładowarka podłączona do kontaktu i do naładowanego urządzenia może dalej zużywać prąd.
- Wyłączaj wszystkie sprzęty, z których nie korzystasz.
- Nie zostawiaj odkręconego kranu – także w trakcie mycia rąk staraj się zakręcać i odkręcać kran tylko podczas początkowego namydlania i końcowego spłukiwania dłoni.
- Bierz prysznic zamiast kąpieli – w ten sposób zużyjesz mniej ciepłej wody.
- Nie korzystaj ze zbędnych urządzeń, np. suszarki do ubrań (zaplanuj pranie odpowiednio wcześnie), czy żelazka (mokre ubrania wywieś na wieszaku, dzięki czemu same “się wyprasują”).
- Dobieraj wielkość garnka do wielkości palnika – mniejszy garnek na większym palniku zużyje niepotrzebną energię.
- Włącz funkcję automatycznego wyłączenia telewizora lub laptopa, np. po 30 minutach od jego nieużywania.
- Pierz i zmywaj w niższych stopniach, a te wysokie (np. 90 stopni) zarezerwuj na rzeczy, które wymagają większej sterylności (np. pościel). Im wyższa temperatura, tym większe zużycie prądu.
Sposoby na oszczędzanie energii – oświetlenie domu:
- Jak najwięcej korzystaj ze światła dziennego – żeby światło było lepsze, możesz przenieść biurko lub stół bliżej okna, albo przemalować ściany na biało (jasne ściany, meble i podłogi umożliwią odbijanie się światła).
- Wyłączaj światło, kiedy wychodzisz z pomieszczenia.
- Kup energooszczędne żarówki – mimo, że są droższe niż zwykłe żarówki, pomagają przy oszczędzaniu prądu, a ich koszt zwróci się po jakimś czasie. Najbardziej opłacalne będzie zamontowanie ich tam, gdzie światło pali się najdłużej – częste wyłączanie i włączanie sprawi, że szybko się przepalą.
- W czasie wykonywania czynności, które nie wymagają silnego oświetlenia sufitowego, korzystaj z lampki – mniej intensywne oświetlenie pozwoli zaoszczędzić energię elektryczną.
- Jeżeli chcesz oświetlić dom od zewnątrz, zdecyduj się na instalację reagującą na ruch,tzw. czujniki ruchu i zmierzchu.
- Zrezygnuj z lampek zamontowanych przed Twoim domem – szczególnie, jeśli świecą się one w ciągu dnia.
- Wyłącz światła w przełącznikach, to jest diody, które umożliwiają odnalezienie przełącznika.
Dlaczego oszczędzanie prądu jest dziś tak ważne?
Do korzyści środowiskowych w ostatnich latach dochodzą także korzyści finansowe. I nie chodzi wyłącznie o fakt, iż przy mniejszym zużyciu płacimy mniej. Mniej zużywając, zapłacimy zdecydowanie mniej także dlatego, że ominą nas podwyżki.
Rząd w ramach zamrożenia cen energii wprowadził limit zużycia prądu (aktualnie trwają prace nad ich zwiększeniem). Obecnie standardowy próg wynosi 2000 kWh rocznie, a podwyższony 2600 kWh (dla gospodarstw z domownikami z niepełnosprawnościami) i 3000 kWh (dla gospodarstw z Kartą Dużej Rodziny, w tym także dla seniorów – rodziców co najmniej 3 dzieci). Do tego limitu możemy spodziewać się stałej ceny prądu, zaś po jego przekroczeniu cena prądu jest zdecydowanie wyższa, bo liczona wg cenników z 2023 roku. W 2023 roku średnia cena za 1 kWh w Polsce to 1 zł (dla porównania – w zeszłym roku było to ok. 77 gr!).
Od 2019 roku cena prądu podniosła się o ok. 62%! Chodzi tu o energię czynną, a więc tej, którą realnie zużywamy w naszych domach. Stanowi ona około połowę rachunku. Dodatkowo podniósł się koszt dystrybucji tej energii (dostarczenia jej do odbiorców).W 2022 roku podwyżki były po części rekompensowane przez obniżenie stawki VAT i akcyzy. Dzięki wyzerowaniu VAT-u przeciętna rodzina 2+2 płaciła za prąd o ok. 85 złotych więcej w 2022 r. niż w 2021 r.- przed obniżką było to ok. 220 zł. Na obniżkę VAT mogliśmy jednak liczyć wyłącznie do końca 2022 roku. W 2023 nastąpił jej powrót do dawnego poziomu, czyli 23%.
Fotowoltaika
Dobrze dobrana instalacja fotowoltaiczna może w dużym stopniu zaspokoić zapotrzebowanie na energię. Żeby wykorzystać jej cały potencjał, warto pomyśleć o autokosumpcji energii elektrycznej (wykorzystywania energii na własny użytek) w czasie, gdy instalacja wytwarza jej najwięcej. Samo założenie paneli fotowoltaicznych jest niestety kosztownym przedsięwzięciem, którego cenę możemy zmniejszyć korzystając z dofinansowań – np.: Program “Czyste Powietrze” czy „Mój prąd”. Po kilku latach korzystania pieniądze wydane na panele zwracają się, a prosument zaczyna oszczędzać
Jeżeli mimo zmiany nawyków nasze rachunki za prąd są za wysokie, można zastanowić się, czy warto zmienić dostawcę prądu. Zamiast oszczędzać na wszystkim, warto przejrzeć oferty sprzedawców i sprawdzić, która z nich będzie dla nas najkorzystniejsza.
Dobrym sposobem na zaoszczędzenie będzie też dobranie odpowiedniej taryfy prądu. Jeżeli ogrzewasz dom prądem lub posiadasz samochód elektryczny, korzystna może okazać się taryfa “nocna”, a w przypadku większego zużycia w weekend – taryfa “weekendowa”. Oferty te charakteryzują się tym, że prąd sprzedawany jest w dwóch różnych cenach. Stawka może być niższa np. w nocy, w święta i w weekendy.