Cmentarz Powstańców w Sobolewie

Miniaturka artykułu Cmentarz Powstańców w Sobolewie

Cmentarz powstańczy z 1863 r.Stan dobry, obecnie istnieją dwa krzyże drewniane, w karcie cm. cztery, cały obiekt ogrodzony płotem drewnianym na ceglanej podmurówce. Kwatery powstańcze ogrodzone niskim płotem drew. Starodrzew zgodny z kartą cmentarza.

Miejscowość Sobolew została prawdopodobnie założona w pierwszej połowie XVIII wieku, leży ona wśród lasów między Firlejem a Kamionką.

Jedna z bitew Powstania Styczniowego miała miejsce właśnie pod Sobolewem w dzień Zielonych Świąt 24 maja 1863r. Bitwa trwała od południa do 6-stej wieczorem. Rosjanie rozstawili kartaczownice, czyli dawne armaty. Polacy nie wytrzymali ogniowej przewagi wroga i zaczęli się cofać. Powstańcy byli tylko zaopatrzeni w kosy i pałki, a mimo to zdobyli kilka dział nieprzyjaciela. To była krwawa bitwa. Rosjanie mieli przewagę liczebną i zbrojną. Major Kostkowski i dowódca drugiego oddziału powstańczego Krysiński zarządzili odwrót.

Ostatecznie Polacy ponieśli klęskę, zostawiając na polu bitwy 57 zabitych w tym 3 oficerów: Stawowskiego, Szydłowskiego i Oczkowskiego. Ponadto 17 powstańców było ciężko rannych. Po zakończeniu bitwy Rosjanie intensywnie zaczęli poszukiwać powstańców w rejonie bitwy. Kilku z nich mimo odniesionych poważnych ran udało się ukryć w pobliskich zabudowaniach. Po bitwie miejscowi chłopi zwozili ciała poległych powstańców na skraj wygonu przy drodze z Sobolewa do Michowa. Powstańców szeregowych pochowano w dwóch zbiorowych mogiłach naprzeciw siebie. Poprzecznie w stosunku do nich usypano mogiłę dla trzech wspomnianych oficerów powstańczych.

Właściciel majątku w Majdanie Sobolewskim, hrabia Gustaw Tosiński, dla upamiętnienia mogił powstańczych posadził wokół nich modrzewie. Ktoś inny wkrótce po bitwie postawił tam duży dębowy krzyż z wyrytym napisem: „Boże wybaw nas z tej niewoli”. Po latach dla utrwalenia tego miejsca, na powstańczym cmentarzu posadzono także świerki. Jeszcze w czasie zaboru od 1905 roku nocami i ukradkiem odprawiano na cmentarzu modły i nabożeństwa. W 1963 roku w setną rocznicę tych wydarzeń zagospodarowano ten teren.

W listopadzie 1982r z okazji 120 rocznicy Powstania Styczniowego staraniem Urzędu Gminy w Firleju na mogile powstańczej położono pamiątkową płytę ze stylizowanym krzyżem i następującym mottem:

OJCZYŹNIE ODDALI ŻYCIE – ZIEMI NAJDROŻSZEJ CIAŁO.

Hołd uczestnikom powstania 1863 roku.

Społeczeństwo gminy Firlej 1982 roku

Data dodania: 08.07.2021 12:03

Kategorie: Zabytki